Kể từ khi bắt đầu tổ chức các khóa học MC nhí và Kỹ năng mềm, Trung tâm Trí Tuệ Việt đã nhận được rất nhiều cuộc gọi và câu hỏi của các phụ huynh về việc, con bị ngọng, phải làm thế nào? Liệu tham gia những khóa học này có giúp các con sửa được giọng nói của mình?
Vì vậy, ngày hôm nay, chúng tôi có vài điều muốn nhắn gửi đến quý phụ huynh, hy vọng sẽ giúp anh/chị yên tâm hơn về việc chữa ngọng của các bé.
Nói ngọng ở trẻ có nguy hiểm?
Nói ngọng là rối loạn phát âm lời hay trẻ nói không rõ từ, thường xảy ra ở hầu hết trẻ, nhất là trong giai đoạn lúc bắt đầu tập nói. Theo thời gian tăng trưởng, các cấu trúc phát âm như hàm, môi, lưỡi, răng, lưỡi gà… phát triển thì lời nói của trẻ sẽ rõ hơn; các âm nói rõ hơn cũng tùy theo các giai đoạn phát triển của trẻ, ví dụ âm m, b trẻ phát âm đúng từ khi còn nhỏ, còn âm r, s, tr sẽ nói rõ khi trẻ lớn hơn. Tuy nhiên, có một số trẻ sẽ không tự khỏi và điều này ảnh hưởng rất nhiều đến trẻ trong quá trình giao tiếp, ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ.
Nguyên nhân nói ngọng ở trẻ
Thông hường, có 2 dạng nói ngọng phổ biến nhất ở trẻ em là nói ngọng sinh lý ( là dạng nói ngọng bẩm sinh do cơ quan phát âm có vấn đề) và nói ngọng do tính chất xã hội ( do quá trình tập nói phát âm lệch chuẩn)
Biện pháp khắc phục tình trạng nói ngọng
Nếu dưới 6 tuổi, trẻ nói ngọng cũng là điều bình thường và dưới độ tuổi này cho con theo học các lớp chữa ngọng, vẫn có thể khắc phục được. Nhưng nếu sau 6 tuổi, trẻ vẫn nói ngọng có lẽ cơ quan phát âm của trẻ đang gặp vấn đề, trong trường hợp này, cha mẹ cần đưa con đến bác sĩ kiểm tra các cấu trúc phát âm và các âm trẻ nói sai để hướng dẫn trẻ cách đặt vị trí đúng của cơ quan phát âm, cách nhận ra âm nào đúng âm nào sai, cách sử dụng đúng các quy luật phát âm để trẻ nói rõ ràng và dễ hiểu.
Một số phương pháp chữa nói ngọng cho trẻ
Ngay từ khi còn nhỏ, bố mẹ cần phải chú ý cho con hình thành những thói quen sau:
- Luyện cơ hàm cho con ngay khi còn nhỏ như ăn các loại thực phẩm có lợi để con có cơ hàm khỏe mạnh, linh hoạt.
- Tập cơ má và lưỡi, hướng dẫn con súc miệng, lăn một vật (có thể là viên kẹo) từ má này sang má khác trong miệng để có cơ má và lưỡi mềm.
- Phòng tránh mắc các bệnh ngạt mũi, khó thở và phải thở bằng miệng. Khi trẻ bị bệnh cần trị dứt điểm để con thở tự nhiên bằng cả miệng và mũi.
- Cha mẹ không cố tình phát âm sai theo con, làm trẻ nghĩ nói như thế sẽ hay hơn.
- Giúp con thoải mái nhất khi giao tiếp, không hỏi nhiều, hỏi dồn khiến con lúng túng dẫn đến nói lắp, nói ngọng…
- Thường xuyên nói chuyện, hát, đọc sách cho con nghe, dùng từ ngữ thật chuẩn để con có thể bắt chước theo.
- Cho con tiếp xúc với môi trường bên ngoài để tăng cường hoạt động giao tiếp, nhất là chỗ đông người, như thế sẽ khiến con mau miệng hơn.
- Hạn chế cho con tiếp xúc với những người nói ngọng, khi con nói ngọng thì tuyệt đối không nhại lại sẽ làm con không phân biệt được đúng sai.
- Khi chữa tật nói ngọng cho con, các bậc phụ huynh cần sự kiên trì bởi đây là công việc không thể thành công trong ngày một ngày hai, khi phát hiện con nói ngọng, phải chỉ ra và bắt con sửa ngay lập tức. Nếu nghi ngờ con bị nói ngọng do yếu tố sinh lý như ngắn lưỡi, dài lưỡi, tật ở lưỡi, ở cổ họng… thì cần đưa con đi khám để kịp thời khắc phục.
